حسنعلی اصفهانی ناموَر به نخودکی (۱۲۴۱ اصفهان — ۷ شهریور ۱۳۲۱هجری شمسی، مشهد) فقیه، فیلسوف و از عارفان شیعه در سده ۱۴ است. وی در سال‌های پایانی عمر، در روستایی به نام نخودک در نزدیکی مشهد سکونت داشت و به همین دلیل نیز به حسنعلی نخودکی مشهور بود. حسنعلی مقدادی اصفهانی (نخودکی) فرزند علی‌اکبر مقدادی اصفهانی و در خانواده‌ای مذهبی، متولد شده‌است.
رجب‌علی مقدادی اصفهانی به دلیل علاقه به مقداد که از اصحاب خاص علی بن ابی‌طالب بوده‌است، نام مقدادی را برای فامیل خودش انتخاب کرد و پیش از اینکه نام فامیل در ایران، رواج یابد در مشهد به شیخ اصفهانی شهرت داشت و چون در سال‌های پایان عمر به قریه نخودک، مهاجرت کرد، بعدها به نخودکی شهرت یافت. پدر وی ملاّ علی اکبر از راه کسب، روزی خود و خانواده را تحصیل می‌کرد.
حسنعلی در سال ۱۲۷۹ قمری در اصفهان متولد شد و بر اثر برخوردی با محمد صادق تخت فولادی وارد عرفان شد.
حسنعلی اصفهانی از آغاز نوجوانی خود، به کسب دانش و تحصیل علوم مختلف مشغول شد، خواندن و نوشتن و همچنین زبان و ادبیات عرب را در اصفهان فرا گرفت و در همین شهر، نزد استادان بزرگ زمان، به تحصیل فقه و اصول و منطق و فلسفه پرداخت. وی فقه و فلسفه را از محمد کاشانی آموخت. همچنین فلسفه و حکمت را از جهانگیرخان و تفسیر قرآن را از محضر درس سید سینا (فرزند سید جعفر کشفی) و چند تن دیگر از علماء عصر آموخت. سپس برای تکمیل معارف به نجف و به کنار مرقد علی بن ابی‌طالب رفت. در این شهر، از جلسات درس سید محمد فشارکی و سید مرتضی کشمیری و ملا اسماعیل قره باغی استفاده می‌کرد. او علاوه بر علوم معارفی و عرفانی در اصفهان و نجف دروس فقه، اصول و فلسفه را از افرادی همچون: جهانگیر خان قشقایی، آخوند خراسانی و سید محمد فشارکی فراگرفت. حسنعلی نخودکی در نجف هم حجره‌ای سید حسن مدرس بود. از دوستان او می‌توان به محمد بهاری و سید حسین طباطبایی بروجردی و فضل‌علی شریعت مهدوی، اشاره کرد.
پدر حسنعلی به منظور تربیت عرفانی، وی را نیز نزد مرشدش برد و از او خواست تا تربیت و مراقبت از وی را برعهده بگیرد. حسنعلی از هفت سالگی تا یازده سالگی زیر نظر محمدصادق تخت‌فولادی به ریاضت‌های شرعی مشغول شد.
به ادعای نورالدین مدرسی چهاردهی، پولادی و به تبع آن، نخودکی‌ها از جمله پیروان طریقت چشتیه که از جمله سلسله‌های تصوف در شبه قاره هند بوده‌اند.سلسله چشتیه منسوب به خواجه معین الدین چشتی است (چشت قریه‌ای است از قراءِ هرات). خواجه معین الدین حسن چشتی سنجری اجمیری پس از سید علی هجویری نویسنده کتاب کشف المحجوب به قاره هند رو آورد.
در سال ۱۲۹۰ه.ق محمدصادق تخت‌فولادی درگذشت و حسنعلی، سه سال دیگر نیز به ریاضت پرداخت، چنان‌که شب‌ها تا صبح بیدار می‌ماند و هر روز، روزه می‌گرفت. پس از آن، برای بهره بردن از سید جعفر حسینی قزوینی به شهرضا رفت.
وی در ۱۷ شعبان ۱۳۶۱ق برابر ۸ شهریور ۱۳۲۱ خورشیدی درگذشت و در صحن انقلاب اسلامی حرم علی بن موسی الرضا (مشهد) و پس از اقامه نماز میت توسط حسین فقیه سبزواری بر پیکرش، دفن شد.
منبع: ویکی پدیا فارسی
دیدگاه‌ها
هیچ نظری هنوز ثبت نشده است.