آیت‌الله فاطمی‌نیا در یکی از سخنرانی‌های خود به دستور‌العملی از امام رضا (ع) برای موفقیت در کار‌ها اشاره می‌کنند: حضرت رضا (ع) می‌فرمایند: در همه موفقیت‌ها بگویید: «اللهم سلم و تمم»

این دعا نیست که نیاز باشد مدام آن را تکرار کنید بلکه یک جمله علمی است، یک درخواست علمی است. یعنی خدایا در این کار عافیت قرار بده و آن را کامل‌تر کن.

وقتی امام رضا علیه السلام به نیشابور رسیده و خواستند که از آنجا به سوی مامون بروند، اهل حدیث دور ایشان گرد آمده و عرض کردند : ای فرزند رسول خدا ، از اینجا می روی و به ما حدیثی نمی گویی تا به وسیله شما از آن حدیث استفاده ببریم؟ حضرت در عماره( کجاوه شتر) نشسته بودند . پس سر خود را بیرون آورده و فرمودند از پدرم موسی بن جعفر شنیدم که می گفت :

موضوع این نوشتار نگاهی است به حدیث سلسة الذهب، حدیث کوتاهی که امام رضا(ع) به هنگام خروج از شهر نیشابور در ازدحام مردم و درخواست ایشان بیان فرمود. مسئله اصلی و سؤال اصلی این است که پیام حدیث چیست؟

مقالات متعددی در زمینه بررسی این حدیث نگاشته شده که بیشتر از نگاه نظر سندشناسی به آن نگریسته شده است.

از امام رضا علیه السلام روایت شده است که:

زمانی‌ بر مردم‌ خواهد آمد که‌ در آن‌ عافیت‌ 10 جزء است‌، که‌ 9 جزء آن‌ در کناره‌گیری‌ از مردم‌ و یک‌ جزء آن‌ در خاموشی‌ است‌.

التماس دعا 

محمد بن سعد، از قدیمی ترین مورخان مسلمان ماجرای مسمومیت پیامبر اکرم (ص) را این گونه نقل می‌نماید: هنگامی که پیامبر (ص)، خیبر را فتح نموده و اوضاع به حالت عادی برگشت، زنی یهودی به نام زینب که برادر زاده مرحب بود که در جنگ خیبر کشته شد،

حضرت ابی‌الحسن الرضا (علیه‌السلام) فرمودند:

سجده بعد از نماز فریضه به خاطر تشکر نمودن بنده است از خداوند متعال که او را موفق ساخت بر ادای واجب و انجام فریضه و کم‌ترین عبارتى که در آن مجزى مى‌باشد، آن است که دو مرتبه بگوید: «شکرا للَّه على ما وفّقنى له من خدمته و اداء فرضه»؛ «این سجده از من به جهت شکر خدا و تشکر از بارى تعالى است که مرا موفق نمود بر خدمتش و ادای واجبش»

شیخ ابن فهد در عده الداعی از حضرت امام رضا (علیه السّلام) نقل کرده که هر که بگوید در عقب نماز صبح این کلام را ،حاجتی طلب نکند مگر آنکه آسان شود برای او و کفایت کند حق تعالی آنچه را که مهم او است:

بِسْمِ اللَّهِ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ‏

به نام خدا و درود خدا بر محمد و آل او

(وَ أُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبَادِ فَوَقَاهُ اللَّهُ سَیِّئَاتِ مَا مَکَرُوا)[1]

و کار خود را به خدا مى‏ گذارم که او به حال بندگان بصیر است پس خدا حفظ کرد هر بدى را که مکر دشمنان بر انگیزد

(لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحَانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمِینَ‏

و خدایى جز تو اى ذات یکتا نیست پاک و منزهى تو و من از ستمکارانم

فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَ نَجَّیْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذَلِکَ نُنْجِی الْمُؤْمِنِینَ‏)[2]

پس ما دعاى او را مستجاب کردیم و او را از دریاى غم نجات دادیم و اینچنین مؤمنان را نجات خواهیم داد

(حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سُوءٌ)[3]

خدا ما را کافى است و او بهترین وکیل است به نعمت خدا و فضل خدا چنان برخوردار شوند که دیگر هیچ بدى به آنها نرسد

مَا شَاءَ اللَّهُ لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللَّهِ‏

آنچه خدا خواست مى‏ شود و هیچ قدرت و توانایى جز قدرت خدا نیست

مَا شَاءَ اللَّهُ لاَ مَا شَاءَ النَّاسُ‏

آنچه خدا خواست مى‏ شود نه آنچه مردم بخواهند

مَا شَاءَ اللَّهُ وَ إِنْ کَرِهَ النَّاسُ‏

آنچه خدا خواست مى ‏شود هر چند مردم نخواهند

خداى روزى دهنده مرا کافى از روزى خواران است خدایى که پروردگار عالم است مرا کافى از دیگران است

حَسْبِی مَنْ هُوَ حَسْبِی حَسْبِی مَنْ لَمْ یَزَلْ حَسْبِی‏

کافى است آنکه مرا کافى است کافى است آنکه همیشه مرا کافى است

حَسْبِی مَنْ کَانَ مُذْ کُنْتُ لَمْ یَزَلْ حَسْبِی حَسْبِیَ اللَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ

کافى است آنکه تا بوده ‏ام و هستم مرا کافى است کافى است مرا خداى یکتایى که جز او خدایى نیست

عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ‏

بر او توکل کرده ‏ام و اوست پروردگار عرش با عظمت

حضرت امام رضا فرمود:

المُسلِمُ الَّذی یَسلَمُ المُسلِمونَ مِن لِسانِهِ و یَدِهُ ولَیسَ مِنّا مَن لَم یَأمَن جارُهُ بَوائِقَهُ

مسلمان کسی است که مردم از دست و زبان او آسوده باشند و از ما نیست آن که همسایه اش از شرّ او در امان نباشد.

منبع: (عیون أخبار الرّضا علیه السلام، ج 1، ص 24 )

حضرت امام رضا علیه السلام می‌فرماید:

مَن سَألَ اللّه َ التَّوفیقَ و لَم یَجتَهِد فَقَدِ استَهزَأَ بِنَفسِهِ

هر کس از خدا توفیق بخواهد و تلاش نکند، خود را مسخره کرده است.

منبع: (میزان الحکمه، ح 2790 )

امام هشتم ،علی بن موسی الرضا علیه السلام فرمود:

أفضَلُ المالِ ما وُقِی بِهِ العِرضُ.

برترین دارایی آن است که آبرو با آن حفظ شود.

منبع: (العدد القویة، ص292 ، ح17)